In het afgelopen schooljaar heb ik met een aantal van mijn mavoklassen Van Dale Online op school geprobeerd. Ik geef mijn lessen graag digitaal, met veel authentiek materiaal, waarbij mijn leerlingen geregeld woorden tegenkomen die zij niet kennen. Een papieren woordenboek gebruiken we eigenlijk allang niet meer, dat is alleen iets voor tijdens de examens. In plaats daarvan gebruikten mijn leerlingen vaak Google Translate of een ander onlinewoordenboek. Op zich ondervonden de leerlingen hier niet direct nadelen van, maar ik was ook wel op zoek naar een vervanging om meer bezig te zijn met taal.

Gratis onlinewoordenboeken zijn vaak beperkt en bevatten relatief veel reclame op hun websites. Het vinden van de juiste informatie kost hierdoor meer tijd en legt daarnaast meer beslag op het werkgeheugen van de hersenen van de leerlingen. Google Translate daarentegen is een stuk makkelijker te vinden en bevat niet zo veel reclame, maar er staan ook wel weer veel fouten in. Daarnaast typen leerlingen vaak hele zinnen in, waar de grammatica niet meer van klopt in de vertaling. Een ander nadeel is dat leerlingen een woord te makkelijk vertalen, zonder strategieën te gebruiken die taalverwerving en taalbegrip ontwikkelen. Digitale woordenboeken die voor dat doel zijn gemaakt, kennen deze nadelen niet.

De onlinewoordenboeken van Van Dale staan binnen één omgeving en geven naast een definitie en betekenis van een woord, ook voorbeeldzinnen. Synoniemen, antoniemen en gerelateerde woorden zijn daarnaast ook makkelijk te vinden. Grappig genoeg konden mijn leerlingen met dyslexie hier makkelijker mee uit te de voeten dan met Google Translate. Waar dat aan ligt konden ze niet zeggen, maar het overzicht en het feit dat het in één scherm stond, hielp ze heel erg.

Het grootste voordeel van de onlinewoordenboeken van Van Dale vergeleken met andere (gratis) diensten is dat ze de leerlingen leren om met een woordenboek om te gaan. Tijdens de centrale examens zijn nu alleen papieren woordenboeken toegestaan, waar leerlingen veel moeite mee hebben als ze daar niet mee geoefend hebben. Ook zijn ze veel bewuster bezig met de structuur van een taal, in plaats van snel een woordje vertalen. Ideaal, wat mij betreft!

Irene van der Spoel, taaldocent Engels en eigenaar van Today's Teaching Tools