Taaltip: waarom schrijf je namen soms met een kleine letter?
Redacteur Hans de Groot geeft Van Dale-taaltips. Deze keer geeft hij antwoord op de vraag: waarom schrijf je namen soms met een kleine letter?
Normaal gesproken schrijf je een naam met een hoofdletter. Het is zo vanzelfsprekend dat je er niet eens bij stilstaat. Toch verliest een naam soms zijn hoofdletter. In de volgende gevallen bijvoorbeeld.
Eenheden
Vele natuurkundige eenheden zijn genoemd naar een persoon. Zodra je de eenheid noemt, gebruik je een kleine letter:
watt James Watt
joule James Prescott Joule
ohm Georg Ohm
Stromingen
Als je verwijst naar de denkwijze van een persoon, schrijf je geen hoofdletter:
darwinisme
marxisme
leninisme
freudiaans
kafkaësk
Ziekten
De heer Alzheimer heeft ooit de ziekte beschreven die we nu onder zijn naam kennen. De persoonsnaam is nog aanwezig in de uitdrukking
de ziekte van Alzheimer
want hiermee verwijs je directe naar de persoon Alzheimer, maar je gebruikt een kleine letter in:
zijn vader heeft alzheimer
Persoonsomschrijvingen
Personificaties schrijf je met hoofdletters:
Koning Winter
Jan met de pet
Magere Hein
Maar zodra het gaat om een typering van een soort mensen (je kunt er vaak ‘een’ voor zetten), gebruik je kleine letters:
een nieuwsgierig aagje
een casanova
een houten klaas
een pietje-precies
een jonge adonis
de ware jakob
de benjamin van het gezin
Hans de Groot, redacteur bij Van Dale Uitgevers
Dit artikel is ook te vinden op de website van Schrijven Online.