De 15^e editie van het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal is nu verkrijgbaar. Dit prachtig vormgegeven vlaggenschip biedt toegang tot de rijkdom van de Nederlandse taal, zowel op papier als online. De drie boekdelen zijn dikker dan ooit, uitgevoerd in kleur en bevatten illustraties. Bovendien biedt de aanschaf van de Dikke Van Dale een jaar toegang tot de Dikke Van Dale Online, inclusief de Van Dale Wiki.

Het eerste exemplaar van de nieuwe Dikke Van Dale is afgelopen maandagmiddag in het Muntgebouw in Utrecht overhandigd aan dichter, schrijver en taalliefhebber Bart Chabot. De man die de Dikke Van Dale beschouwt als Ali Babataalschatkamer en een toverballenautomaat van onze taal, vindt het een enorme eer dat hem dit ten deel valt.

Indrukwekkend fundament
Deze taalschatkamer, die vorig jaar haar 150-jarig jubileum vierde, vormt een indrukwekkend fundament onder het Nederlands. Tien jaar na de vorige editie hebben de schatbewaarders van de Nederlandse taal een prachtig product gemaakt met 18.000 nieuwe trefwoorden (ca. 5 per dag!), 21.351 nieuwe betekenissen en 5.869 nieuwe voorbeeldzinnen. Bovendien is de inhoud nooit eerder zo toegankelijk en bruikbaar vormgegeven als nu: met 500 illustraties, gedrukt in vier kleuren, samenvattingen als wegwijzer bij lange artikelen en een onlineversie in dezelfde stijl.

Spiegel van de samenleving
Nieuwe woorden hangen sterk samen met maatschappelijke of technologische ontwikkelingen en economische trends. De inhoud van de Dikke Van Dale vormt een spiegel van onze samenleving.
De kredietcrisis (zelf eveneens een nieuw woord) leverde ook iets op, namelijk woorden als bail-out, giftige lening, financiële meltdown, onderwaterhypotheek, rommelkrediet en ontschulden.
De zorg om de klimaatverandering zorgde voor talloze nieuwe ‘klimaatwoorden’, zoals klimaatvluchteling, klimaatzondaar en klimaatontkenner. Ook de ‘vergroening’ van onze taal is in gang gezet met nieuwe woorden als energielabel, energieneutraal zonneakker en accuauto’s.
Het ontstaan van sociale media (ook nieuw) bracht ons de afgelopen 10 jaar woorden als Twitter,twitteren en twitteraar, microblog, profielfoto, liken, statusupdate, cyberstalkingwebcare. Ons digitale bestaan zorgt daarnaast voor in de cloud werken en apps om te tinderen.
Veranderingen in de zorg krijgen hun weerslag met woorden als zorgloket, zorgmakelaar, partnerzorg, behandeltraject, gezondheidsbonus en de uitdrukking handen aan het bed ter aanduiding van het verzorgend personeel.

Nieuwe uitdrukkingen
Sinds de vorige editie zijn er 5.869 nieuwe uitdrukkingen, formules, vaste verbindingen, spreekwoorden en citaten toegevoegd, zoals een aangeharkte indruk maken, de adrenaline voelen stromen, iemand bij de enkels afzagen, met z’n poten in de bagger of in de modder staan, out of the box denken en ook buiten de doos denken.

Toegankelijkheid en bruikbaarheid geoptimaliseerd
Niet eerder werd er zo nauw samengewerkt tussen de redactie en de ontwerper. Studio Joost Grootens heeft de Dikke Van Dale schitterend vormgegeven. De witte boeken, de gekleurde cassette en strakke website vormen een prachtig geheel.
In een (internet)wereld met een stortvloed aan informatie, vaak rijp en groen door elkaar, willen gebruikers van het woordenboek in één oogopslag relevante en betrouwbare informatie over onze woordenschat en ons taalgebruik kunnen vinden. Daarom heeft de Dikke Van Dale soms onconventionele veranderingen doorgevoerd die de toegankelijkheid van het woordenboek verbeteren en de bruikbaarheid van de gevonden informatie verhogen.

Zo staan er nu samenvattingen bij lange artikelen, zodat een gebruiker veel makkelijker zijn weg kan vinden. Er staan illustraties bij bijvoorbeeld namen van geometrische figuren, want een illustratie kan soms veel makkelijker uitleggen wat een woord betekent. De vier kleuren waarin het boek gedrukt is, zijn niet alleen heel mooi, maar laten ook goed zien waar je moet zijn. Het lettertype Lexicon is speciaal ontworpen voor de Dikke Van Dale van 1992. Het is goed leesbaar en herkenbaar. Het is bij de Dikke Van Dale gaan horen en past mooi in deze editie.

Dikke Van Dale Online en de Van Dale Wiki
Zowel de inhoud als de vormgeving van de Dikke Van Dale Online is vernieuwd en er is nog veel meer te vinden dan in de boeken:
- vervoegingsrijtjes bij alle werkwoorden, bijvoorbeeld stofzuigen, deleten, e-mailen
- 80.000 extra woordsamenstellingen zoals bramenjam, kiwi-jam, kruisbessenjam
- handige zoekmogelijkheden zoals jokerzoeken, zoeken bij benadering, zoeken op voorbeeldzinnen en zoeken binnen artikelen

De Van Dale Wiki is de opvallendste vernieuwing in de Dikke Van Dale Online. De wikifunctie biedt de gebruiker de mogelijkheid zelf woorden, betekenissen, voorbeelden, maar ook afbeeldingen en filmpjes aan de Dikke Van Dale Online toe te voegen. Een visueel onderscheid tussen de wiki-informatie en de redactionele inhoud zorgt ervoor dat de gebruiker altijd weet of hij te maken heeft met door de redactie gevalideerde informatie of met aanvullingen van andere gebruikers.

De Dikke Van Dale Online inclusief de Van Dale Wiki staat na verschijning tot en met woensdag 14 oktober 2015 gratis open voor iedereen, op dikke.vandale.nl.

Waarom staat kikkervet…
Wilt u nog meer weten over de Dikke Van Dale en de manier waarop Van Dale die maakt, dan kunt u dat nalezen in het boekje Waarom staat kikkervet niet in de Dikke Van Dale? Dit boekje geeft een antwoord op alle vragen die u altijd al had willen stellen aan de Dikke Van Dale, but were afraid to ask… Voor maar 5 euro.

Verkrijgbaarheid
Het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal is verkrijgbaar via de reguliere (online)boekhandel en in de Van Dale-webwinkel. Drie delen in een kleurrijke cassette incl. een jaar toegang tot de Dikke Van Dale Online. 4.896 pagina’s | Intekenprijs t/m 18 okt. 2015 € 149 | Reguliere prijs v.a. 19 okt. 2015 € 179 | ISBN: 9789460772221.

Waarom staat kikkervet niet in de Dikke Van Dale? 123 pagina’s | € 5 | ISBN: 9789460772788 | ISBN e-book: 9789460772795 (€ 2,99)