Jarenlang al leert Harriët Macdaniel aankomende docenten de taalvaardigheid te bevorderen van kinderen, volwassenen en anderstaligen, of die nu makkelijk kunnen leren of moeilijk, bijvoorbeeld door een bepaalde stoornis. Om correcte zinsbouw aan te leren, maakt Harriët gebruik van haar eigen methodiek van ‘geleide spreekoefeningen’, en voor vrij spreken gebruikt zij onder meer de methode SpreekTaal. Waarom vindt zij dat een heel nuttig instrument?

‘Taalvaardigheid bevorderen is een vak apart dat veel minder vanzelfsprekend is dan velen denken’, meent Harriët Macdaniel, neerlandicus en taaldidacticus die via haar eigen taalschool cursussen NT1, NT2 en vakgerelateerde taalboosts aanbiedt. Ze kwam in 2015 voor het eerst in aanraking met de methode SpreekTaal, toen ze als maatschappelijk bewuste taalvrijwilliger taallessen gaf in een buurthuis. De methodiek van dat buurthuis was gericht op participatie, integratie en emancipatie, en de leiding, die zich had verdiept in geschikt materiaal, kwam uit bij SpreekTaal.

Nuttig instrument

De SpreekTaal-methode is volgens Harriët een heel nuttig instrument om te gebruiken in de NT2-taalles: ‘De gewone NT2-schoolboeken bevatten maar in beperkte mate spreekvaardigheid. Docenten vinden het doorgaans niet makkelijk veel spreekoefeningen te doen in de taalles. Terwijl goed Nederlands leren spreken het moeilijkst is van de vier taalvaardigheden: spreken, luisteren, lezen en schrijven.’

Met echte spreektaal

‘SpreekTaal is een geschikte methode om de spreekvaardigheid te bevorderen, omdat zij zo veel mogelijkheden tot spreken geeft en echte spreektaal bevat. De auteurs hebben goed nagedacht over wat typisch Nederlands is. De methode bevat precies het taalidioom en de standaardzinnen die in het Nederlands dagelijks gebruikt worden.

En niet alleen de inhoud klopt, ook de didaktiek is goed. De afwisseling én de consequente herhaling van zinnen is goed gedoseerd. De zogenoemde taalriedels die ritmisch uitgesproken kunnen worden, vormen de kroon op het spreken van Nederlandse zinnen. Heel leuk is de lijst met titels van Nederlands poprepertoire en andere Nederlandse liedjes die in elk boekje opgenomen is, behorend bij het thema. Ook al kunnen anderstaligen gezongen Nederlands moeilijk verstaan, voor de sfeer en de Nederlandse klanken vormen de liedjes in ieder geval een leerbron.’

Taalbevorderingstechniek

‘Hoe cursisten moeten omgaan met de oefeningen in SpreekTaal is in het materiaal zelf eenvoudig aangegeven met iconen. Achter in elk boekje is een korte handleiding opgenomen die op heel praktische wijze de basis geeft van taalbevorderingsdidactiek.

Dat het materiaal oorspronkelijk ontwikkeld is voor taalvrijwilligers en niet voor de schoolpraktijk, hoeft voor de cursisten geen probleem te zijn: die komen vaak met hun schoolboeken bij de taalvrijwilligers om zich te laten helpen bij het invullen van de lesjes. Waarom zou SpreekTaal dan niet door taalvrijwilligers én op school gebruikt kunnen worden? Vele NT2-docenten menen dat SpreekTaal alleen thuishoort in de vrijwilligerssfeer. Ik ben die mening niet toegedaan. Integendeel zelfs. Ik zie een voordeel als SpreekTaal óók een schoolboek is: de cursist neemt de spreekoefeningen serieus als de boekjes spreekvaardigheid van de taalvrijwilliger óók de boekjes zijn van de taalschool.’

Goed voor verschillende niveaus

Harriët staat als NT2-docent vaak voor heterogene groepen, met zeer verschillende taalniveaus. Door de vele herhalingen in de methode SpreekTaal kunnen de cursisten goed zelf in groepjes oefenen. Voor de laagste niveaus – cursisten die nog niet zelfstandig de Nederlandse uitleg kunnen lezen – leest Harriët klassikaal voor uit SpreekTaal, en vervolgens reageren de cursisten. In kleine groepjes werkt zij met de losse modules in boekvorm, en in grote groepen projecteert ze de inhoud klassikaal op een digischerm.

Wat zijn de grootste voordelen van SpreekTaal?

De grootste voordelen van SpreekTaal zijn volgens Harriët Macdaniel:

•  de standaardzinnen die in het Nederlands dagelijks gebruikt worden;
• de kracht van herhaling;
• de mogelijkheid om gevorderde cursisten twee aan twee zelf met het materiaal te laten werken, zodat de docent intensief het spreken kan oefenen met cursisten die minder ver gevorderd zijn.

 Wil je ook gebruikmaken van SpreekTaal als ondersteunend materiaal in de NT2-les? Ga voor meer informatie over SpreekTaal 1 (niveau A0-A1+) en SpreekTaal 2 (niveau A1-A2) naar de Van Dale Webwinkel.