Wie via Google een afbeelding zoekt van een internettrol, vindt vooral tekeningen van geniepig ogende monsters achter een computer. Vaak zijn het verkleinde uitvoeringen van de kwaadaardige wezens die we kennen als de trollen uit de Scandinavische mythologie.

Etymologisch hebben de Scandinavische trol en de (internet)trol echter niets met elkaar te maken. De naam van het mythologische wezen is het Oudnoorse woord troll (monster), terwijl het moderne woord (internet)trol teruggaat op het Engelse werkwoord trolling: vissen met een sleeplijn met aas. Dat is trouwens wat anders dan trawling: vissen met een trawler.

Wat is het verband tussen internettrollen en de genoemde manier van vissen?

Eind jaren tachtig schreven ervaren gebruikers van nieuwsgroepen soms provocerende berichten om reacties uit te lokken van nieuwe groepsleden (newbies) die niet wisten dat het onderwerp allang was besproken. In internetjargon heette dit trolling: zoals het aas aan de sleeplijn de vissen lokt, zo daagt het bericht de newbies uit.

Helemaal nieuw was trolling in de figuurlijke betekenis ‘provoceren’ destijds niet. Als tijdens de Vietnamoorlog vijanden op vergelijkbare wijze in de val werden gelokt, heette dat eveneens trolling.

Waar dat woord in zijn eigenlijke betekenis ‘vissen’ vandaan komt, is onduidelijk. Mogelijk is er een verband met het Franse werkwoord troller: rondzwerven op zoek naar prooi.

De moderne (internet)trol dankt zijn naam dus niet aan zijn monsterlijke uiterlijk, maar aan zijn provocatieve berichten. Dat hij niettemin geassocieerd wordt met de Scandinavische trol berust op een gemeenschappelijke karaktertrek: beide wezens staan bekend als kwaadaardig.

Ton den Boon, hoofdredacteur Dikke Van Dale

Dit artikel is ook te vinden op de website van Taalbank.nl.