Koffie en koekjes 

Zoekend loop ik het gebouw binnen. Ik loop naar de balie. Welke taal moet ik hier gebruiken? Ik begin maar met de meest neutrale optie: ‘good morning’. Maar blijkbaar val ik meteen door de mand, want ‘goedemorgen!’ is het keurige Hollandse antwoord.

Ik ben in Beth Juliana, een Nederlands bejaardenhuis in Israël. Ik loop langs het winkeltje met koosjere stroopwafels en ontbijtkoek een lange gang in, op zoek naar het juiste kamernummer. Het is net Nederland, alleen zijn alle bordjes hier tweetalig: ‘מנהל – directeur’. Als ik langs een boekenkast loop, zie ik  een oude editie van de Dikke Van Dale staan.

Ik bel aan. De deur gaat open en ik geef mijn tante hartelijke kussen. Na de tweede zoen aarzel ik. Doen we er hier Israëlisch twee of is dit terrein voor de Hollandse derde?

Mijn oom is Engels, dus dat is de voertaal. Maar als ik met mijn tante in het kleine keukentje de koekjes op schaaltjes leg, gaan we over op het vertrouwde Nederlands. Een paar dagen geleden is de koning op bezoek geweest in Beth Juliana en ze is er nog helemaal vol van. Mijn tante is niet meer zo gewend om Nederlands te praten, maar verder heeft het zonder slijtage de vele decennia Engels en Hebreeuws doorstaan. Wel hoor ik in de zinnen die haar mond uitrollen de echo van de jaren vijftig, toen ze uit Nederland vertrok.  Ik hoor Philip Bloemendal en koningin Juliana, naar wie het huis vernoemd is. De klanken allemaal zorgvuldig uitgesproken en met loepzuivere eu’s en ui’s, zoals ze niet meer gemaakt worden. Prachtig klinkt het.

We drinken koffie op z’n Hollands, met Israëlische koekjes, en nemen de nieuwtjes over de familie door. We bespreken de ins en outs van het leven in Beth Juliana en dan is het weer tijd om afscheid te nemen.

Overal waar ik kom vertel ik, als bevlogen uitgever, hoe belangrijk het is om de nieuwste editie van de Dikke Van Dale te kopen. Maar als ik weer langs die boekenkast loop, bedenk ik dat een Dikke Van Dale uit de jaren vijftig hier prima op zijn plek is.

 Jaap Parqui, taaluitgever bij Van Dale Uitgevers