Premature pepernoten
En ja hoor ... ze lagen er weer. Op 23 augustus! Ik was krap een dag terug van een ontspannen en warme vakantie en ging boodschappen doen om de voorraad thuis weer aan te vullen en toen zag ik ze: premature pepernoten. Een heel schap vol! Net als vorig jaar voelde ik een enorme ergernis opkomen. Ik wilde helemaal niet vier maanden vooruitgespoeld worden naar het winterseizoen, ik wilde geen afscheid nemen van de zomer (het was nog vakantie en 25 graden!) en ik wilde al helemaal niet nadenken over het sinterklaasfeest en het einde van het jaar. Ik wilde in het hier en nu! Gewoon lekker genieten van de zwoele, relaxte nazomer. Niks haastig najaar, niks drukke feestdagen en zéker geen pepernoten!
En toch liggen ze daar, compleet in sinterklaasverpakking, en hoewel ik zelf gezworen heb ze pas te kopen als het tijd is (op 16 november als de sint arriveert), houdt niets ze tegen. Binnen twee weken liggen ze overal en worden ze aangevuld met voorbarige chocoladeletters en vroegtijdige speculaaspoppen. Tot ze op 5 december overjarig zijn, je geen andere letter meer kunt krijgen dan de S en je in de restjesbak met 50 procent korting moet graaien als je pakjesavond één dag later viert.
Maar ja, mijn ergernis helpt geen snars. Het verandert toch niet. Ik kan me er beter aan overgeven en van de pepernoot een deugd maken. Want als we tóch vooruitdenken, dan kunnen we met z’n allen ook eerder beginnen met die prachtige creatieve kant van ons, die in ieder geval één keer per jaar tot uiting komt in een sinterklaasgedicht. Laten we daar dan ook eens vier maanden de tijd voor nemen. Dan kunnen we ons wagen aan echt uitdagende rijmschema's (een sonnet of een rondeel) of ritmische dichtvormen (een ollekebolleke of een rap) in plaats van last minute vierregelige aabb-rijmen in de trein naar huis of een uurtje van tevoren op de slaapkamer in elkaar te flansen.
Denk je eens in wat een creatieve power er dan vrijkomt, wat een woordkunst! Ter inspiratie luister ik naar spokenwordartiesten en lees ik gedichten van onze dichters des vaderlands. Ik maak gebruik van ons uitgebreide rijmwoordenboek met veel alledaagse én exotische woorden. Er staan zelfs uitdrukkingen in (voor pepernoot: al sla je me dood, je gaat er niet aan dood, ouwe-jongens-krentenbrood...) en mijn collega Marjan Arts helpt je op weg met een paar goede tips. Ook leuk, actualiteiten in je gedicht verwerken! Ik zie heel veel creatieve en typerende 2019-woorden voorbij komen op social media: Halloweenbrexit, stekkersubsidie, klimaatracisme, wolventoerisme en heerlijke alliteraties als trekkerterreur en deeldumpen. Daar maak je zeker indruk mee en je kunt ze meteen nomineren voor Woord van het Jaar (tot 9 december).
Dus: Zing! Schrijf! Rap! Dicht! En, ach – wat kan het schelen – eet er een zak pepernoten bij als je niet kunt wachten. Ik weet het zeker: wij zijn allen dichters in het diepst van onze gedachten!
Heleen de Ryck, manager new business bij Van Dale Uitgevers